Αγανακτισμένα δίχρονα – Γονείς, υπομονή και ψυχραιμία

Δεν είναι λίγες οι φορές που έρχονται γονείς μικρών παιδιών στο ιατρείο του παιδοψυχιάτρου λόγω ανησυχίας για την ψυχική υγεία του παιδιού τους. Ζούμε άλλωστε στην εποχή της πανεύκολης πρόσβασης στην πληροφορία μέσω του διαδικτύου και ομολογουμένως δεν είναι ούτε λίγες οι φορές που οι γονείς έρχονται με συγκεκριμένο ερώτημα… κυρίως διαγνωστικό!

Συνήθως ρωτούν τα εξής:

«Έχει άγχος αποχωρισμού το παιδί μου;»

«Είναι αναπτυξιακό το θέμα; Δε μου δίνει ούτε καλή βλεμματική επαφή, χώρια που ακόμη να μιλήσει καθαρά..»

«Έχει εναντιωματική διαταραχή; Με δαγκώνει επίτηδες και χωρίς λόγο!»

Εννοείται ότι λαμβάνεται εξαιρετικά σοβαρά υπόψη η ανησυχία του κηδεμόνα. Ο ειδικός παίρνει ένα ενδελεχές ιατρικό και αναπτυξιακό ιστορικό, κάνει παρατήρηση του παιδιού σε άλλο πλαίσιο, π.χ. στο σπίτι ή στο νηπιαγωγείο, και το παιδί τυγχάνει λεπτομερούς αξιολόγησης.  Στις περισσότερες περιπτώσεις ο «ασθενής» είναι ένα φυσιολογικότατο  δίχρονο, το οποίο απλά περνάει ίσως την πιο κρίσιμη αναπτυξιακή περίοδο της παιδικής ηλικίας.

Τα «τρομερά δίχρονα»! Όλοι έχουμε ακούσει αυτή τη φράση και δη την αγγλόφερτη «terrible twos». Η φράση χαρακτηρίζει την περίοδο μεταξύ 1.5 – 3 ετών, κυρίως λόγω της αντιδραστικής συμπεριφοράς που εμφανίζουν τα νήπια κατά αυτή τη φάση.

Τι συμβαίνει αναπτυξιακά;

Καταρχάς το παιδί δεν είναι πλέον μωρό αλλά νήπιο. Αυξάνεται η κινητικότητά του, γίνεται όλο και πιο επιδέξιο με τα χεράκια του, αναπτύσσει γενικές γνώσεις, χρησιμοποιεί περισσότερο τον λόγο, κοινωνικά αρχίζει να μιμείται την συμπεριφορά των άλλων και κυρίως αναπτύσσει την αυτογνωσία. Συνειδητοποιεί δηλαδή όλο και περισσότερο τον εαυτό του ως ξεχωριστή οντότητα από τους άλλους. Αντιλαμβάνεται ότι μπορεί να κάνει τις δικές του επιλογές και ότι δεν χρειάζεται να κάνει πάντα αυτό που θέλει ο κηδεμόνας. Σαν να έχουμε έναν μικροσκοπικό έφηβο στο σπίτι! Με τη διαφορά ότι το νήπιο δεν είναι σε θέση ακόμη να γνωρίζει πραγματικά την σκέψη του, πόσο ακόμη να την λεκτικοποιήσει. Τα νήπια  αντιδρούν δηλαδή μόνο και μόνο επειδή μπορούν να το κάνουν! Αυτό που σίγουρα δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη είναι η αντίληψη του χρόνου (όταν ο κηδεμόνας λέει «σε δυο λεπτά», το νήπιο αντιλαμβάνεται «ποτέ») και η αντίληψη του δικαιώματος/υποχρέωσης (όταν το αυτοκινητάκι του Κωστάκη, το θέλει με το ζόρι ο Γιωργάκης).

Οι γονείς πρέπει να θυμούνται τα ακόλουθα:

• Το παιδί αντιδράει έτσι με μοναδικό κίνητρο την ανάγκη του να δείξει ότι είναι αυτόνομο και ανεξάρτητο. Γι´αυτό ο Γιωργάκης πιο πάνω κλαίει και στο αμάξι, επειδή θέλει να βάλει τη ζώνη ασφαλείας ΜΟΝΟΣ του. Πιστεύει ότι μπορεί και ότι είναι αναφαίρετο δικαίωμα του να το κάνει. Δε το κάνει ούτε ορθολογιστικά ούτε σκεπτόμενος, και σίγουρα δεν είναι απώτερος σκοπός του να θυμώσει τη μαμά του.
• Τη δεδομένη στιγμή το παιδί έχει πολύ έντονα συναισθήματα. Είναι θυμωμένο από τη μια, αλλά θέλει να ικανοποιήσει και να χαροποιήσει τους γονείς του από την άλλη. Διχασμός!
• Τη δεδομένη στιγμή το παιδί έχει την απόλυτη ανάγκη να νιώσει ασφάλεια και να νιώσει ότι δεν έχει ξεφύγει.
• Τη δεδομένη στιγμή το παιδί μαθαίνει να παίρνει αποφάσεις και ότι η κάθε απόφαση έχει το αποτέλεσμά της.

Πηγή:

https://www.paidiatros.com/paidi/psychologia/aganaktasmiena-dihrona-goneis-ypomoni

VI-21250-NOVALAC-5/2021