Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Οι βασικές ανάγκες ενός μωρού

Calendar 01 Δεκεμβρίου 2023

Ίσως πιστεύετε πως οι βασικές ανάγκες ενός μωρού, είναι μόνο η καλή τροφή, η τακτική καθαριότητα, ο ύπνος και η αγάπη σας. Οι τελευταίες έρευνες όμως θα σας διαψεύσουν…

 

Δεν θα ξεχάσω ποτέ την πρώτη μέρα που το μωρό μου ήρθε στο σπίτι. Τα συναισθήματά μου ήταν τόσο έντονα, αλλά και τόσο διφορούμενα. Η χαρά και η συγκίνησή μου δεν μπορούσαν να συγκριθούν με καμία άλλη χαρά που είχα ζήσει μέχρι τώρα. Η αγωνία μου όμως ερχόταν να τις συναγωνιστεί, αφού ήταν το ίδιο έντονη με αυτές. Παρόλο που είχα φροντίσει να ενημερωθώ ακόμα και για την παραμικρή λεπτομέρεια από τον παιδίατρο και το γιατρό για όλα όσα μπορεί να χρειαζόταν το μωρό μου- κάθε πότε πρέπει να τρώει, πόσες ώρες πρέπει να κοιμάται, πότε και πώς να το κάνω μπάνιο- έτρεμα στην ιδέα ότι μπορεί να είχε ανάγκη κάτι και να μην του το προσφέρω. Ήξερα πως οι βασικές του ανάγκες ήταν η τροφή, ο ύπνος και η αγάπη. Όμως αυτά θα ήταν αρκετά;

 

Οι βασικές ανάγκες ενός μωρού

Οι τελευταίες έρευνες αποκαλύπτουν, πως η υγιής και πλήρης ανάπτυξη ενός μωρού, βασίζεται στην κάλυψη περισσότερων αναγκών από αυτές που εμείς θεωρούμε βασικές. Με απλά λόγια, οι βιολογικές και οι συναισθηματικές του ανάγκες είναι εξίσου σημαντικές γι’ αυτό και επηρεάζουν με την ίδια ισχύ όλους τους τομείς της ανάπτυξής του. Πιο συγκεκριμένα, η ανάπτυξη των συναισθηματικών δεσμών του μωρού με τους γονείς του παίζει καθοριστικό ρόλο στην σωματική, ψυχική και διανοητική του ανάπτυξη και υγεία. Ο δεσμός αυτός είναι τόσο καταλυτικός, που δεν επηρεάζει το μωρό μόνο ψυχολογικά όπως πολλοί πιστεύουν, αλλά καλύπτει πολλές ανάγκες βασικές για την υγεία του. Και πώς γίνεται αυτό; Αρκεί να αναφέρουμε πως μόνο η αγάπη δεν είναι αρκετή. Φυσικά και μια μεγάλη ανάγκη του μωρού είναι η ανάγκη για αγάπη, αλλά οι συναισθηματικές του ανάγκες δεν καλύπτονται μόνο από το δικό μας συναίσθημα. Υπάρχουν πολλά πράγματα που έχει ανάγκη το μωρό μας για την ισορροπημένη και υγιή ανάπτυξή του, αλλά και αρκετοί τρόποι για να μπορέσουμε εμείς να καλύψουμε τις ανάγκες του αυτές.

 

Καλός ύπνος για δύναμη και ψυχική ισορροπία

Η έκφραση που όλοι γνωρίζουμε «ο ύπνος θρέφει τα μωρά», αποκαλύπτεται πολύ σοφή, σύμφωνα με τις τελευταίες μελέτες γύρω από τις ανάγκες των βρεφών. Η σημασία του ύπνου για τους ανθρώπους είναι μεγάλη, πόσο μάλλον για τα μωρά που ο οργανισμός τους μόλις έχει αρχίσει να δημιουργείται. Για να καταλάβετε πόσο σημαντικός είναι ο ύπνος γι’ αυτά, σκεφτείτε πως ένα νεογέννητο κοιμάται το 80% ενός 24ωρού! Και αυτό γιατί το μωρό έχει ανάγκη από ύπνο, αφού τα οφέλη του είναι πολλά και αναντικατάστατα για τον οργανισμό του. Και φυσικά δεν αναφερόμαστε μόνο στην ξεκούραση και στη χαλάρωση. Μέσα από έναν καλό ύπνο, το μωρό αποκτά δύναμη και εσωτερική ισορροπία. Όσο περίεργο και αν ακούγεται, με τον ύπνο ο οργανισμός του μωρού δυναμώνει, αποκτά αντοχές, ο εγκέφαλός του ξεκουράζεται και το μωρό αποκτά ισορροπία, πνευματική και σωματική.

 

Το χτίσιμο της αυτοπεποίθησης

Όλοι οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να νιώθουν σίγουροι για τον εαυτό τους, να πιστεύουν στις δυνατότητές τους τόσο οι ίδιοι, όσο και οι άνθρωποι του περιβάλλοντός τους. Έχουν ανάγκη να νιώθουν αυτοπεποίθηση. Αυτό όμως που δεν γνωρίζουν πολλοί, είναι πως η ανάγκη αυτή υπάρχει από την στιγμή που ο άνθρωπος είναι ακόμα μωρό. Όπως όλοι οι άνθρωποι, έτσι και το μωρό μας έχει ανάγκη να νιώθει όχι μόνο πως το αγαπάμε, αλλά και πως το εκτιμάμε και το σεβόμαστε. Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό να του δείχνουμε εμπιστοσύνη και να πιστεύουμε σε αυτό. Να νιώθει από τον τρόπο που το αντιμετωπίζουμε πως ενδιαφερόμαστε πραγματικά για εκείνο και για όλα τα επιτεύγματα και τις δημιουργίες του. Να νιώθει πως είμαστε πραγματικά δίπλα του και πως εκτιμάμε πολύ τις δυνάμεις του. Πως είναι για μας ξεχωριστό για όλα όσα μπορεί αλλά και για όσα δεν μπορεί να κάνει. Δείξτε του λοιπόν πόσο σημαντικά και πολύτιμα είναι για σας τα έργα που φτιάχνει από πλαστελίνη ή τουβλάκια και οι πρώτοι  πίνακες ζωγραφικής του. Αναγνωρίστε τα μοναδικά ταλέντα του και βοηθήστε το να τα αναπτύξει. Αλλά κι αν δεν τα καταφέρει όπως εσείς περιμένατε, μην δείχνετε απογοητευμένοι αφού ακόμα και η προσπάθειά του αυτή χρειάζεται δύναμη και ταλέντο. Έτσι, θα αναπτύξει υγιή αυτοπεποίθηση, εμπιστοσύνη στον εαυτό του και εσωτερική ασφάλεια.

 

Η πολύπλευρη σημασία της ομιλίας

Το μωρό μαθαίνει την ανθρώπινη ομιλία ακούγοντας αυτούς που του μιλούν. Όταν όμως εμείς μιλάμε στο μωρό μας, δεν το φέρνουμε απλά σε επαφή με το λόγο, αλλά καλύπτουμε κι άλλες πολύ βασικές ανάγκες του. Την ανάγκη του για επικοινωνία, την ανάγκη να γνωρίσει τον κόσμο γύρω του, αλλά και την ανάγκη του για σκέψη. Η ομιλία είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να επικοινωνήσουμε με το μωρό. Ακόμα κι αν το ίδιο δεν μπορεί να μας απαντήσει, μιλώντας του το κάνουμε να νιώθει πολύ όμορφα αλλά και πολύ κοντά μας. Η ομιλία όμως δεν βοηθά μόνο στην επικοινωνία, αλλά λειτουργεί και σαν απαραίτητος παράγοντας για την ανάπτυξη της σκέψης του μωρού. Ο λόγος βοηθά στην δημιουργία και στην εξέλιξη της σκέψης, λειτουργώντας πολλές φορές ως βάση και ως στήριγμα απαραίτητο γι’ αυτή. Με τη βοήθεια του λόγου το μωρό αρχίζει να δημιουργεί τους πρώτους εσωτερικούς διαλόγους, μέσα από τους οποίους δημιουργούνται και οι πρώτες εικόνες για τον κόσμο αλλά και για τον εαυτό του σε σχέση με αυτόν.

 

Προσωπικός χρόνος

Αν το μωρό σας μπορούσε να μιλήσει, τότε σίγουρα θα υπήρχαν στιγμές που θα σας έλεγε «θέλω να παίξω λίγο μόνο μου». Όση ανάγκη έχει ένα μωρό να νιώθει πως είναι κοντά μας, τόση ανάγκη έχει να έχει και τον προσωπικό του χώρο και τα προσωπικά του αντικείμενα, τα οποία αποτελούν και τα πρώτα του ερεθίσματα. Το μωρό έχει ανάγκη να γνωρίσει το περιβάλλον του, τα ερεθίσματα που έχει καθημερινά, έχοντας ελευθερία στις κινήσεις του, χωρίς συνεχώς να το περιορίζουν ή να του δείχνουν τι να κάνει. Περνώντας δημιουργικές ώρες μόνο του, αρχίζει να γνωρίζει και να αξιοποιεί τις δυνάμεις και τις ικανότητές του, ενώ παράλληλα ανακαλύπτει και εξερευνά τον κόσμο γύρω του, έχοντας μια αίσθηση ελευθερίας και αυτονομίας.

 

Υγιείς σχέσεις, υγιή μωρά

Οι συνθήκες που επικρατούν στο σπίτι που μεγαλώνει ένα μωρό, επηρεάζουν τόσο τον ψυχισμό του όσο και την διανοητική του ανάπτυξη. Πιο συγκεκριμένα, αποτελούν τις βάσεις για την ανάπτυξη της ευφυΐας του. Ένα περιβάλλον στο οποίο οι σχέσεις είναι υγιείς και κάνουν το μωρό να νιώθει αγάπη, σεβασμό και ασφάλεια μέσα από αυτές, καθίσταται ιδανικό για την πνευματική και σωματική του ανάπτυξη. Ένα τέτοιο περιβάλλον θα βοηθήσει το μωρό να λειτουργεί νιώθοντας ασφάλεια και όχι φόβο, γιατί θα είναι σίγουρο τόσο για τον εαυτό του, όσο και για την αγάπη και τη στήριξη των ανθρώπων που το περιβάλουν. Αντίθετα, ένα περιβάλλον στο οποίο επικρατούν η ένταση, οι φωνές, οι καβγάδες, η αδιαφορία απέναντι σε συναισθηματικές ανάγκες και η αρνητική διάθεση, θα κάνει το μωρό να νιώθει ανασφάλεια για τον εαυτό του και τους άλλους, άγχος και φόβο, κάτι που θα εμποδίσει την όλη ανάπτυξή του. Το συναίσθημα αυτό, καλύπτεται μέσα από την καθημερινή ζωή και τις καθημερινές δραστηριότητες όχι μόνο του μωρού με την οικογένειά του, αλλά και όλων των μελών μεταξύ τους. Αν αυτές οι πρώτες και οι πιο καταλυτικές σχέσεις του καλύψουν τις συναισθηματικές του ανάγκες, τότε θα μπορέσει να ανακαλύψει τον κόσμο και να ενταχθεί σε αυτόν νιώθοντας ασφάλεια και σιγουριά.           

Χάδια και αγκαλιές…

Η πιο γλυκιά  στιγμή για κάθε γονιό, είναι η στιγμή που χαϊδεύει και αγκαλιάζει το μωρό του. Όση ανάγκη νιώθετε εσείς να έχετε αυτή την επαφή με το μωρό σας, τόση ανάγκη νιώθει κι εκείνο για σωματική επαφή με εσάς. Και η ανάγκη του αυτή συνδέεται όχι μόνο με την ψυχική του υγεία, αλλά και με την σωματική και την πνευματική του ανάπτυξη. Πρόσφατες έρευνες που έγιναν στις ΗΠΑ έδειξαν πως η στοργική σωματική επαφή βοηθά στην αύξηση του βάρους των βρεφών αλλά και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Και όλα αυτά είναι θέμα…εγκεφάλου! Κάθε φορά που εσείς αγγίζετε τρυφερά το μωρό σας, ένα κρανιακό νεύρο, το βλαστικό, διεγείρεται και η γαστρεντερική δραστηριότητα βελτιώνεται μέσω της απελευθέρωσης ορμονών όπως η ινσουλίνη. Οι ορμόνες αυτές βοηθούν τον οργανισμό του μωρού να απορροφήσει καλύτερα τις τροφές,  επιτρέποντας έτσι  τη σωστή αύξηση του βάρους . Αντίστοιχα η αγάπη, η τρυφερότητα κι η ασφάλεια που νιώθει μέσω της αφής από την οποία λαμβάνει τα πρώτα του μηνύματα, συνδέονται με την αύξηση της άμυνας του οργανισμού και της καλής λειτουργίας του ανοσοποιητικού του συστήματος. Η ευεργετική επίδραση της τρυφερότητας όμως δεν περιορίζεται μόνο εκεί. Σύμφωνα με τις έρευνες αυτές, το στοργικό άγγιγμα έχει την ικανότητα να μειώσει το άγχος των βρεφών αλλά και να βοηθήσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου τους. Μάλιστα τα πορίσματα έδειξαν πως τα μωρά που έχουν στοργικές μητέρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν παιδιά και ενήλικες με υψηλή νοημοσύνη. Κάθε φορά λοιπόν που χαϊδεύετε, αγκαλιάζετε ή κάνετε μασάζ στο μωρό σας, βοηθάτε την ψυχή, το σώμα, την υγεία του, αλλά και το μυαλό του.

 

Πηγή:

http://xamogelakia.com/index.php?page=article425

 

VI-23635-NOVALAC-12/2023