Όρια στην συμπεριφορά των παιδιών

Για την υγιή ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού μας, πέρα από την στοργή και την αγάπη μας, χρειάζεται να θέσουμε κάποια όρια και κάποιους κανόνες στην συμπεριφορά του. Οι κανόνες αυτοί μπορεί να σχετίζονται με θέματα που αφορούν τον ύπνο, τη διατροφή, τη μελέτη, τις εξόδους, την αρνητική συμπεριφορά κτλ.

Η οριοθέτηση της συμπεριφοράς είναι αυτό που βοηθά το παιδί να κατανοήσει τους κανόνες και τις προσδοκίες των γονέων του επομένως σχετίζεται με τη διδασκαλία και όχι με τη τιμωρία. Κάθε οικογένεια λειτουργεί με τους δικούς της κανόνες, αλλά παρόλα αυτά είναι σημαντικό οι γονείς να θέτουν κάποιους κοινούς κανόνες και αρχές σχετικά με την ανατροφή του παιδιού. Η σταθερή πειθαρχία που αφορά σημαντικά ζητήματα δεν αποτελεί απειλή για την προσωπικότητα του παιδιού. Ίσα-ίσα, είναι μέρος της πορείας του προς την αυτογνωσία.

Έρευνες δείχνουν ότι όταν οι γονείς θέτουν σταθερά όρια χωρίς να περιορίζουν ευκαιρίες για πειραματισμό, τα παιδιά έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, είναι ανεξάρτητα, υπεύθυνα, μαθαίνουν να επιλύουν προβλήματα και έχουν καλές κοινωνικές δεξιότητες .
Τα παιδιά αισθάνονται πολλές φορές ανασφάλεια και για να νιώσουν ασφαλή, θέλουν να ξέρουν ότι βρίσκονται υπό την προστασία και την καθοδήγηση των γονέων τους. Τα όρια μπορεί μεν να είναι περιορισμοί που εξοργίζουν μερικές φορές το παιδί, αλλά παράλληλα λειτουργούν σαν πύλες που πίσω τους νιώθει ασφαλές.

Όσο πιο νωρίς αρχίζει η οριοθέτηση της συμπεριφορά του παιδιού τόσο το καλύτερο. Αν από την νηπιακή ηλικία το παιδί μας μάθει να ελέγχει τη συμπεριφορά του, να δέχεται κανόνες, να εκφράζει με υγιή τρόπο τα συναισθήματα του και να γίνεται υπεύθυνο, τότε μεγαλώνοντας θα μπορέσει να αποφύγει τους κινδύνους και να είναι ευτυχισμένο.

Αν δεν υπάρχουν όρια στην οικογένεια τότε το παιδί δεν μαθαίνει την υποχώρηση, την εκτίμηση και τον σεβασμό προς άλλα πρόσωπα. Ένα παιδί που δεν γνωρίζει όρια είναι ανασφαλές και βιώνει συχνά την απόρριψη. Για παράδειγμα παιδιά που δεν έχουν ακούσει το όχι από τους γονείς τους δυσκολεύονται να κάνουν πραγματικούς φίλους γιατί περιμένουν από τους άλλους να ικανοποιούν τις ανάγκες τους και επιπλέον δεν είναι σε θέση να εκτιμήσουν οτιδήποτε έχουν γιατί το θεωρούν δεδομένο.

Όσον αφορά το πώς πρέπει να βάζουμε τα όρια πολλές είναι οι προϋποθέσεις. Καταρχήν οι γονείς πρέπει να λειτουργούν σαν ομάδα έχοντας κοινή τακτική στη συμπεριφορά τους. Με σταθερότητα στη κοινή απόφαση δείχνουν στα παιδιά τους ότι ενδιαφέρονται και οι δυο το ίδιο και έτσι αποφεύγουν το παιχνίδι του καλού και του κακού. Επίσης είναι σημαντικό τα όρια να είναι σταθερά και να τηρούνται πάντα αλλιώς το παιδί μαθαίνει ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μπορεί να τα παρακάμψει και έτσι αφού το παιδί έχει την εμπειρία ότι είναι μέσα στις δυνατότητες του να ξεπεράσει το όριο, ασκεί μεγάλη πίεση. Επιπρόσθετα τα όρια πρέπει να είναι ξεκάθαρα και συγκεκριμένα. Το κάθε παιδί πρέπει να ξέρει ποια συμπεριφορά είναι αποδεκτή και ποια όχι.

Οι γονείς είναι καλό να γνωρίζουν ότι ακόμη και με την σταθερή θέσπιση κανόνων, δεν πρέπει να περιμένουν από το παιδί άμεση τήρηση τους. Τα παιδιά λειτουργούν περισσότερο παρορμητικά και συναισθηματικά και δεν έχουν την ίδια συναισθηματική ωριμότητα. Συνεπώς θα δοκιμάσουν πολλές φορές να δουν αν όντος ένα όριο ισχύει και θα δοκιμάσουν πολλές φορές να ξεπεράσουν τα όρια.

Θα πρέπει να θυμόμαστε πως το παιδί μαθαίνει από αυτό που κάνουμε και όχι από αυτό που τού λέμε. Το προσωπικό μας παράδειγμα αποτελεί «μοντέλο» προς μίμηση για το παιδί.

Πηγή:

https://www.paidiatros.com/paidi/psychologia/limits-behavior

VI-21187-NOVALAC-4/2021