Πως αντιμετωπίζω την παιδική επιθετικότητα;

Η προνοητικότητα είναι η καλύτερη φίλη, και ο πιο δυνατός σύμμαχος ενός γονέα. Τι γίνεται όμως όταν, ακόμα κι αν έχω προετοιμάσει το παιδί, έχω προετοιμαστεί και εγώ, τα πράγματα δεν πάνε όπως τα περιμέναμε; Τι κάνω εκείνη τη στιγμή που το παιδί μου θα αντιδράσει με επιθετική συμπεριφορά;

Βήμα Πρώτο:

Όταν ένα παιδί χτυπάει, βάζουμε ένα ήρεμο όριο, φυσικό αρχικά. Είναι απλό το να βοηθήσουμε ένα νήπιο να σταματήσει να χτυπάει εκείνη τη στιγμή. Πλησιάζουμε όταν αντιληφθούμε ότι πιθανόν να αντιδράσει με αυτό τον τρόπο - όταν περιμένουμε την συμπεριφορά αυτή μπορούμε να αντιδράσουμε πιο ήρεμα. Οπότε εκείνη τη στιγμή που σκέφτεσαι "Αναρωτιέμαι αν θα χτυπήσει το άλλο παιδάκι. Το έχει πλησιάσει πολύ, ελπίζω να μην το χτυπήσει!", η σκέψη αυτή είναι το σημάδι σου, ότι πρέπει να πλησιάσεις ήρεμα το παιδί σου και να είσαι σε ετοιμότητα. Το να ελπίζω ότι δε θα χτυπήσει δεν είναι η λύση. Η προετοιμασία είναι η λύση.

Βήμα Δευτέρο:

Η “φιλική περιπολία”, όπως μου αρέσει να το λέω. Πλησίασε το παιδί, μην του δώσεις λεκτική προειδοποίηση, συνήθως θα επιδεινώσει τα συναισθήματα του παιδιού και θα καταλήξει να χτυπήσει. Μόλις δεις το χέρι ή το πόδι του παιδιού να απλώνεται, σταμάτησε το απαλά με το χέρι σου. Είσαι ο υπεύθυνος ασφαλείας του παιδιού. Είναι δουλειά σου να φροντίσεις ότι δε θα χτυπήσει κανένας.  Μόλις προσπαθήσει να χτυπήσει, σταματάς το χτύπημα και εξηγείς ήρεμα στο παιδί ότι "δεν μπορώ να σε αφήσω να το κάνεις αυτό". Είναι σημαντικό εδώ να υπάρχει βλεμματική επαφή, να μιλάμε ήρεμα, με απαλό τόνο στη φωνή, και ήρεμες εκφράσεις στο πρόσωπο. Δεν χρειάζεται να πούμε κάτι άλλο, απλά κρατάμε το χέρι του παιδιού ήρεμα και μένουμε κοντά του.

Βήμα Τρίτο:

Η αναστάτωση του παιδιού θα προσπαθήσει να βρει άλλο τρόπο να εκτονωθεί. Αν είσαι ήρεμος, και έχεις προλάβει το παιδί σου από το να χτυπήσει, τότε πολύ πιθανό τα συναισθήματα που οδήγησαν στο παρολίγον χτύπημα να γίνουν πιο έντονα. Πιθανόν το παιδί να νιώσει άβολα, να κλαίει, ή να έχει ένα ξέσπασμα. Κι αυτό είναι σημαντικό, κάνει όλη τη διαφορά το στάδιο αυτό. Θέλουμε τα συναισθήματα του παιδιού να βγουν προς τα, έξω όλη η αρνητική ενέργεια να εκτονωθεί, να μην καταπιεστεί, γιατί θα βγει έξω αργότερα, δεν χάνεται. Σε αυτό το σημείο, είναι απαραίτητο το παιδί να αισθανθεί ότι είσαι κοντά του για να το βοηθήσεις, όχι για να το μαλώσεις.

Βήμα Τέταρτο:

Άκουσε. Η βοήθεια σου και η στήριξη σου είναι το αντίδοτο στον φόβο που προκαλεί την επιθετική συμπεριφορά. Όταν ένα παιδί είναι αναστατωμένο, θέλει να ξέρει ότι εσύ το αγαπάς το ίδιο, ότι μπορείς να είσαι ήρεμος. Γιατί θέλουμε να μη φοβάται το παιδί ότι θα αντιδράσεις παρορμητικά, κι έτσι να μπορεί να συγκεντρωθεί στη διαχείριση των συναισθημάτων του. Και ίσως να κλαίει, ή να φωνάζει, ή να τεντωνεται μέσα στην αγκαλιά σου, ή να πέφτει και να χτυπιέται στο πάτωμα. Όσο πιο έντονη είναι η αντίδραση του, τόσο καλύτερο το αποτέλεσμα της συναισθηματικής απελευθέρωσης. Βγάζει όλα του τα συναισθήματα - κυρίως τον φόβο -, χρησιμοποιώντας την ήρεμη παρουσία σου σαν σημάδι ότι είναι εντάξει θα σε κρατήσω ασφαλή. Αν το κρίνεις απαραίτητο, μετακίνησε το παιδί κάπου αλλού, μην το αφήσεις να χτυπιέται μέσα στη μέση του πάρκου, με όλα τα μάτια πάνω του.

Τι λέω στο παιδί εκείνη τη στιγμή; Η συμβουλή μου είναι όσο λιγότερα λέμε εκείνη τη στιγμή τόσο το καλύτερο. Μπορούμε όμως να χρησιμοποιήσουμε απλές φράσεις για να μεταδώσουμε στο παιδί ένα αίσθημα ασφαλείας και ηρεμίας, όπως:

"Είμαι εδώ κοντά σου, θα σε κρατήσω ασφαλή".

"Δε θα σε αφήσω να με χτύπησεις/να χτυπήσεις τον φίλο σου".

"Αυτό που σε τρόμαξε έχει περάσει. Δεν θα συμβεί ξανά."

Αν το παιδί σου πει ότι δε θέλει να φύγει, μπορείς να πεις "Δεν χρειάζεται να πάμε σπίτι, μόνο να δώσουμε λίγο χρόνο στον εαυτό μας να ηρεμήσει. Είναι εντάξει να μείνουμε εδώ ".

VI-22514-NOVALAC-12/2022