Η πρώτη σχέση

Η ικανότητα της μητέρας/γονιού να καθρεφτίσει αποτελεσματικά τα συναισθήματα και τις επιθυμίες του βρέφους χωρίς να τα εντείνει ή να υπερβάλλει, είναι ουσιώδης για να βοηθήσει το βρέφος να μάθει να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του.

Κάθε γονιός πριν γίνει γονιός υπήρξε βρέφος. Τότε είχε τη δική του μητέρα και τον δικό του πατέρα. Αυτό ισχύει τόσο για τη γυναίκα όσο και για τον άνδρα.

Ο Βρετανός παιδίατρος και ψυχαναλυτής D.W. Winnicott περιγράφει την αρχή μιας σχέσης αλλά και της ίδια της υποκειμενικής ύπαρξης του ατόμου με τη φράση δεν υπάρχει αυτό που λέμε βρέφος. Το βρέφος δεν υπάρχει από μόνο του και είναι ουσιαστικά μέρος μίας σχέσης.

Όπου υπάρχει ένα βρέφος, ακολουθεί υπό τις συνήθεις συνθήκες και η φροντίδα από τη μητέρα. Σε μία ευνοϊκή για όλους συγκυρία, μία αρκετά καλή μητέρα μέσα από την αρχική ταύτισή της με το βρέφος, γνωρίζει τί περίπου αισθάνεται εκείνο και έτσι είναι ικανή να εξασφαλίσει με σχετική ακρίβεια ό,τι του χρειάζεται σε σχέση με το κράτημα και γενικά την πρόνοια ενός περιβάλλοντος - μία ζωντανή προσαρμογή στις ανάγκες του βρέφους.

Αρχικά είναι το φυσικό κράτημα (η αγκαλιά, το τάισμα, οι σωματικές φροντίδες) που συνιστά τη βάση όλων των συνθετότερων όψεων του κρατήματος και της περιβαλλοντικής πρόνοιας. Με τη φροντίδα που δέχεται από τη μητέρα του κάθε βρέφος είναι σε θέση να έχει μία προσωπική ύπαρξη και έτσι αρχίζει να οικοδομεί ό,τι θα μπορούσε να ονομαστεί μία συνέχεια του είναι. Στη βάση αυτής της συνέχειας αναπτύσσεται βαθμιαία σε ξεχωριστό βρέφος. Δηλαδή από την αρχική κατάσταση δυάδας με τη μητέρα του διαχωρίζεται σταδιακά ώστε να εξελιχθεί, αν όλα πάνε καλά, σε μία ξεχωριστή, ανεξάρτητη ψυχοσυναισθηματική οντότητα.

Ο Winnicott μας λέει πως όταν το βρέφος κοιτάζει τη μητέρα του, αυτό που εκείνο βλέπει είναι ο εαυτός του. Η ικανότητα της μητέρας/γονιού να καθρεφτίσει αποτελεσματικά τα συναισθήματα και τις επιθυμίες του βρέφους χωρίς να τα εντείνει ή να υπερβάλλει, είναι ουσιώδης για να βοηθήσει το βρέφος να μάθει να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του.

Τα βρέφη λειτουργούν δυαδικά. Η αρκετά καλή μητέρα συντελεί στην εξέλιξη ενός δια-λόγου, ανάμεσα στην ίδια και το βρέφος, μίας νοηματοδότησης με αμοιβαία συμμετοχή, μίας συν-κατασκευής εννοιών και νοημάτων, με δύο λόγια όλων εκείνων που συνιστούν την απαρχή της διαδικασίας του σχετίζεσθε.

Όταν οι γονείς είναι σε επαφή με τα συναισθήματά τους, μπορεί να κατανοήσουν καλύτερα και τις συμπεριφορές τους. Η κατανόηση αυτή μπορεί να βοηθήσει στην ενίσχυση της ανάπτυξης μίας πιο υγιούς σχέσης με το βρέφος και αργότερα το παιδί. Οι μητέρες που έχουν μεγαλύτερη επίγνωση της δικής τους ψυχολογίας μπορεί να συναισθάνονται καλύτερα τα συναισθήματα του παιδιού τους.

Πηγή:

https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/oikogeneia-kai-paidi/vrefos/7078-i-proti-sxesi.html

VI-22268-NOVALAC-07/2022